แผนที่ประเทศไทย

แผนที่ประเทศไทย

ประเทศไทย หรือชื่ออย่างเป็นทางการคือ ราชอาณาจักรไทย หรือสยาม นั้นเป็นประเทศที่อยู่ในทวีปเอเซียตะวันออกเฉียงใต้และตั้งอยู่บนคาบสมุทรอินโดจีน มีพื้นที่ราว 513,120 ตารางกิโลเมตร ในปัจจุบันประเทศไทยนั้นได้แบ่งภูมิภาคการปกครองออกเป็น 6 ภูมิภาค และได้แบ่งจังหวัดออกเป็น 77 จังหวัด โดยแต่ละจังหวัดนั้นสามารถแสดงบนแผนที่ได้

แผนที่เป็นแบบจำลองที่เขียนย่อลักษณะพื้นที่บนผิวโลก แสดงถึงแม่น้ำ เทือกเขา ทะเลสาบ ทาง แล้วก็เนื้อหาอื่น ที่เกิดขึ้นมาจากธรรมชาติ หรือจากมนุษย์ทำขึ้น มีอัตราส่วนของแผนที่ต่างๆตามประเภทของแผนที่นั้น 

แผนที่มีอยู่หลากหลายประเภท ตัวอย่างเช่น แผนที่เฉพาะวิชา แผนที่แอตลาส แผนที่พื้นที่ แผนที่ภาพถ่าย แผนที่เมือง แผนที่ทาง แล้วก็อื่นๆอีก ตามความจำเป็นของผู้ใช้ อัตราส่วนของแผนที่ ขึ้นกับจำพวกของแผนที่ ตัวอย่างเช่น แผนที่เพื่องานวิศวกรรม มีอัตราส่วนใหญ่มาก ตั้งแต่ ๑:๒๐๐ จนกระทั่ง ๑:๑,๐๐๐ แผนที่พื้นที่มีอัตราส่วน ๑:๒๕,๐๐๐๑:๕๐,๐๐๐ หรือแผนที่เมือง ๑:๑๒,๕๐๐ ฯลฯที่พักภูเก็ตงบ 800 บาท

แผนที่ที่พวกเราเคยได้เห็น โดยมากเป็นแผนที่ลายเส้น มีรูปร่างเป็นเส้น แสดงเป็นเครื่องหมาย ที่คนอ่านแผนที่สามารถรู้เรื่องได้ แผนที่อีกประเภทหนึ่งเป็น แผนที่ภาพถ่าย ซึ่งเนื้อหา ที่ปรากฏบนแผนที่นั้น เป็นภาพพื้นที่ ที่ถ่ายจากกล้องที่มีไว้สำหรับถ่ายรูปทางอากาศ มีเส้นกริด ชื่อ รวมทั้งการเขียนเส้น เน้นย้ำลักษณะพื้นที่ที่สำคัญ ตัวอย่างเช่น ถนนหนทาง ทางเรือ บนภาพถ่ายนั้นๆทั้งมีใจความตรงริมระวาง ชี้แจงให้ผู้ใช้แผนที่ได้รู้เรื่องอีกด้วย 

แผนที่ภาพถ่ายมีอยู่ ๒ ประเภทเป็น แผนที่ภาพถ่าย (Photo map) แล้วก็แผนที่พิกโต (Picto map) การสร้างแผนที่ภาพถ่าย ทำเป็นโดยการขยายภาพถ่ายทางอากาศ ที่ได้ดัดแก้ให้เป็นภาพถ่ายแนวตั้งจริงตามมายี่ห้อส่วนที่ปรารถนา แล้วใส่ค่ากริดที่ถูก ใส่ชื่อตำบล หมู่บ้าน ทางเรือ แล้วก็ย้ำเนื้อหาที่สำคัญ โดยการลงน้ำหมึกบนแผ่นฟิล์มถ่ายรูป ก่อนจะมีการอัดเป็นแผนที่ภาพถ่าย และ ใส่เนื้อหาริมระวางด้วย ที่พักใกล้สนามบินภูเก็ต

แผนที่พิกโต อัตราส่วน ๑: ๑๒,๕๐๐ ชุด L ๙๐๔๐ ระวางจังหวัดกรุงเทพมหานครแผนที่พิกโต อัตราส่วน ๑: ๑๒,๕๐๐ ชุด L ๙๐๔๐ ระวางกรุงเทพมหานครส่วนการสร้างแผนที่พิกโต มีวิธีการที่สลับซับซ้อนหลายกระบวนการตามขั้นตอนการถ่ายภาพ แล้วใส่ค่ากริด ชื่อ ราวกับที่ได้ปฏิบัติการกับแผนที่ภาพถ่าย คำว่า PICTO MAP นี้ ได้มาจาก คำว่า Photographic Image Conversion by Tonal Marking Process

ประโยช์จากแผนที่ภาพถ่ายเป็น การนำไปใช้เสริมกับแผนที่ลายเส้น ไม่ว่าจะเป็นแผนที่ทำเลที่ตั้ง หรือแผนที่เมือง เพื่อผู้ใช้สามารถอ่านเนื้อหาของแผนที่ได้ถูกแจ่มชัดเพิ่มขึ้นลูกโลก, โลก

เมื่อหลายพันปีมาแล้ว มนุษย์มั่นใจว่า โลกที่พวกเราอาศัยอยู่นี้ มีลักษณะแบบเป็นแผ่น และก็มีสมุทรโอบล้อม ผู้คนในยุคนั้น ก็เลยเขียนแผนที่ลงบนแผ่นหนังที่ใช้แต่งหนังสือ บางครั้งบางคราวก็ใช้แผ่นพาพิรุส (papyrus) หรือเขียนลงบนแท่งดินเหนียวเผาไฟ เวลานี้ พวกเราทราบดีแล้วว่า โลกกลม และก็หมุนรอบแกนตนเอง 

ด้วยเหตุนี้พวกเราก็เลยสามารถชี้แจงรูปแบบของโลกทั้งสิ้นลงบนลูกโลกได้ พวกเราแบ่งลูกโลกออกเป็นส่วนๆเส้นที่ปรากฏบนลูกโลกนั้น เป็นเส้นที่มีความหมายทั้งปวง ทำให้ผู้ใช้แผนที่ไม่ว่าจะอยู่บนบก ในสมุทร หรือบนฟ้า สามารถใช้เป็นแถวทางนำร่องจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งได้

จากรูปพวกเราจะมองเห็นขั้วโลก ดังเช่นว่า ขั้วโลกเหนือ และก็ขั้วโลกใต้ มีเส้นที่ลากจากขั้วโลกเหนือไปขั้วโลกใต้ แบ่งลูกโลกออกเป็นครึ่งวงกลม พวกเราเรียกเส้นนี้ว่า ลองจิจูด มีเลขดูแลเส้นไว้ด้วย เส้นลองจิจูดนี้ มีอยู่เส้นหนึ่งที่ผ่านเมืองกรีนิช ซึ่งอยู่ใกล้กรุงลอนดอน เมืองหลวงของอังกฤษ เส้นลองจิจูดเส้นนี้มีเลขควบคุมเส้นเป็น ๐° เพราะฉะนั้นเส้นลองจิจูด เส้นอื่นๆก็เลยมีเลขดูแลไปทางทิศตะวันออก รวมทั้งตะวันตกของเมืองกรีนิช เส้นลองจิจูดนี้ จะมาเจอกันอีกบนด้านตรงกันข้ามของลูกโลกที่ ๑๘๐ ํ

ตรงตรงกลางระหว่างขั้วโลกทั้งยัง ๒ มีเส้นลากรอบลูกโลกตามแนวยาว เรียกชื่อ เส้นนี้ว่า เส้นอีเควเตอร์ มีเลขดูแลเส้นเป็น ๐ ํ รวมทั้งยังมีเส้นอื่นๆที่ลากรอบลูกโลกละม้าย กับเส้นนี้เรียกว่า เส้นละติจูด มีเลขดูแลเส้นไปด้านเหนือ แล้วก็ใต้ของเส้นอีเควเตอร์

ปัญหาของการเขียนแผนที่

นักตรวจในยุคเริ่มต้นได้ใช้ประโยชน์จากลูกโลกนี้อย่างมาก สำหรับในการออกเรือ ลูกโลกดั้งเดิมที่ยังคงเหลืออยู่นี้ เป็นลูกโลกที่สร้างขึ้นในปีที่โคลัมบัสเดินทางไปอเมริกาเป็นครั้งแรก แม้กระนั้นเวลานี้ยังมิได้มีการเอ่ยถึงอเมริกาเลย นักทำแผนที่ยุคนั้น ได้เขียนโลก ให้มีรูปร่างเสมือนบอลบนแผ่นหนัง โดยเขียนให้สีแล้วก็รูปแบบของโลก ราวสิ่งที่เขาคิด และก็รู้เรื่องในเวลานั้นด้วย

กัปตันเรือที่มีชื่อ ตัวอย่างเช่น เซอร์ วอลเทอร์ ราเลจ์ (Sir Walter Raleigh) เฟอร์ดินันด์ แมเจลแลน (Ferdinand Magellan) รวมทั้งเซอร์ ฟรานซิส เดรค (Sir Francis Drake) แมเจลแลน และก็เดรค มักใช้ลูกโลกคู่หนึ่งสำหรับเพื่อการเดินทางทางทะเล เขาจะใช้ลูกโลกนั้นเขียนทางการเดินเรือ ลูกโลกลูกหนึ่งแสดงตำแหน่งของดวงดาวบนฟ้า ส่วนอีกลูกหนึ่งแสดง ตำแหน่งของโลกพวกเรา

ถ้าเกิดพวกเราทดลองมานะผ่าลูกโลก โดยมีรอยแยกที่ขั้วโลกเหนือ รวมทั้งขั้วโลกใต้ (ราวกับ พวกเราปอกส้ม) แล้ววางแผ่ราบลงบนโต๊ะ พวกเราจะพบว่า เส้นลองจิจูด ซึ่งเป็นเส้นตัดเกิดขึ้นได้เนื่องมาจากการ ผ่าลากไปทางข้างบน และก็ข้างล่างของแผนที่ มีเส้นละติจูดลากผ่านขวาง เมื่อมานะคิดแผนที่ให้ราบลงไปอีก 

พวกเราจะพบว่า พวกเราจำต้องยืดส่วนบน รวมทั้งข้างล่างออก ทำให้รูปร่างรวมทั้งขนาด ของประเทศต่างๆในโลกนี้เปลี่ยนไป เส้นละติจูด รวมทั้งลองจิจูดก็แปรไปด้วย แผนที่แบนราบรวมยอด ก็เลยเหยเกไป ดังมองเห็นได้จากรูป ส่วนที่เป็นหลักดิน แล้วก็สมุทรที่ถูกจริง ก็เลยจำต้องอยู่บนพื้นรอบลูกโลกนั่นเอง ชี้ให้เห็นว่า การเหยเก จะมากขึ้นในรอบๆเหนือสุด แล้วก็ใต้สุดของลูกโลก แผนที่ที่ถูกจะอยู่ตรงเส้นอีเควเตอร์แค่นั้น

แผนที่เมืองไทย

แผนที่ที่ครอบคลุมเมืองไทยในทุกวันนี้ ทำขึ้นโดยกรมแผนที่ทหาร ส่วนราชการที่นี้ได้จัดตั้งขึ้นเมื่อ พุทธศักราช ๒๔๕๒ นับจนกระทั่งเดี๋ยวนี้ (พุทธศักราช ๒๕๓๕) รวมตรงเวลา ราว ๘๓ ปีแล้ว ถัดมาเมื่อ พุทธศักราช ๒๔๗๓ ได้มีการทำแผนที่ จากภาพถ่ายทางอากาศขึ้น โดยทดลองทำที่จังหวัดสุรินทร์ รวมทั้งได้หยุดปฏิบัติงาน จนถึงมาถึง พุทธศักราช ๒๔๙๓ ก็เลยได้คิดทำแผนที่ จากภาพถ่ายทางอากาศอีก 

โดยพลโทพระยาศัลข้อบังคับนิเทศ ได้จัดตั้งหน่วยงานทำแผนที่จากภาพถ่ายทางอากาศ คราวหลัง ได้รวมกับกรมแผนที่ทหารราบ และก็ได้เปลี่ยนมาเป็น กรมแผนที่ทหาร ขึ้นตรงต่อกองบัญชาการทหารสูงสุด ในขณะนี้ การเขียนแผนที่เมืองไทยทั่วทั้งประเทศ 

ชุด L๗๐๘ อัตราส่วน ๑:๕๐,๐๐๐ ปริมาณ ๑,๑๒๗ ระวาง ตั้งแต่ พุทธศักราช ๒๔๙๗ เป็นต้นมา มีขนาดระวาง ๑๐’ x ๑๕’ ถัดมาได้มีการปรับแก้เปลียนแปลงขนาด ระวางแผนที่จาก ๑๐’ x ๑๕’ เป็น ๑๕’ x ๑๕’ ขึ้น
เมื่อ พุทธศักราช ๒๕๑๔ ชุดแผนที่ก็เลยได้แปรไปด้วยเป็น L๗๐๑๗ การเปลี่ยนขนาดระวางแผนที่ใหญ่ขึ้นนี้ ทำให้ปริมาณระวางลดน้อยลงเหลือ ๘๓๐ ระวาง ซึ่งรวมถึงแผนที่ครอบคลุมชายแดนไทย-ลาว-เขมรด้วย แผนที่อัตราส่วนนี้ มิได้ขายให้แก่ประชากรทั่วๆไป คงจะให้ใช้เฉพาะส่วนราชการต่างๆทั้งยังทางการทหาร รวมทั้งข้าราชการเพียงแค่นั้น

อัตราส่วนต่างๆ

เว้นแต่แผนที่อัตราส่วน ๑:๕๐,๐๐๐ แล้ว กรมแผนที่ทหารยังได้ผลิตแผนที่ อัตราส่วนอื่นๆอีก ดังเช่นว่า แผนที่ชุด L ๙๐๑๓ อัตราส่วน ๑:๑๒,๕๐๐ แผนที่ชุด L ๘๐๑๙ อัตราส่วน ๑:๒๕,๐๐๐ รวมทั้งแผนที่อัตราส่วนเล็ก ๑:๒๕๐,๐๐๐ และก็ แผนที่แสดงทางทั่วราชอาณาจักร อัตราส่วน ๑: ๒,๐๐๐,๐๐๐ ด้วย

สำหรับเพื่อการทำแผนที่กลุ่มนี้ ควรมีการสำรวจทางพื้นดินทั่วราชอาณาจักร กระทำรังวัด และก็คำนวณ โดยใช้ระบบงานที่ล้ำยุค สามารถผลิตแผนที่ได้อย่างแม่นยำ แล้วก็มีมาตรฐานสากล มีการใช้เครื่องหมายและก็สีเฉพาะ เครื่องหมายแผนที่เป็นสัญลักษณ์แผนที่ ที่ทำให้ผู้ใช้สามารถทราบลักษณะทำเลที่ตั้งต่างๆได้ เครื่องหมายจะต้องปรากฏบนแผนที่ ที่พิมพ์เสร็จแล้วทุกแผ่น

เมื่อพวกเรารู้จักดีกับเครื่องหมายต่างๆแล้ว พวกเราก็สามารถอ่านแผนที่ได้ราว การอ่านหนังสือนั่นเอง
แผนที่ซึ่งใช้ระบบกริดสำหรับเพื่อการระบุหรือหาตำแหน่งที่
แผนที่ซึ่งใช้ระบบกริดสำหรับการระบุหรือหาตำแหน่งที่
ระบบกริด

เมื่อพวกเรามองหาตำแหน่งที่แห่งไหนๆบนแผนที่ หรือบนลูกโลก พวกเราจำเป็นต้องใช้เส้นลองจิจูด และก็ละติจูดเป็นหลัก โดยอาศัยตำแหน่งที่เส้นสองเส้นนี้ตัดกัน แต่ว่าการใช้เส้นอ้างอิงพวกนี้บนแผนที่อัตราส่วนใหญ่จะเกิดเรื่องที่ยุ่งยากพอเหมาะพอควร ดังนั้นก็เลยได้คิดใช้ระบบกริดขึ้นแทน ระบบกริดนี้เป็นระบบของเส้นตรงลากตั้งฉากกันทางตรง และก็ทางราบ แบ่งแผนที่ออกเป็นจตุรัส

แผนที่อัตราส่วนต่างๆจะใช้ระบบกริดที่มีระยะห่างกันในหน่วยเมตริก ยกตัวอย่างเช่น แผนที่ อัตราส่วน ๑:๒๕๐,๐๐๐ เส้นกริดทางตรง รวมทั้งทางราบจะมีระยะห่างกัน ๑๐ กม. หรือแผนที่ ๑:๑๐,๐๐๐ บางทีอาจใช้ระยะห่าง ๕๐๐ เมตร ฯลฯ ระบบกริดที่เมืองไทยใช้อยู่เป็นระบบยูคราวเอ็ม หรือยูนิเวอร์แซล ทรานสเวอร์ส เมอร์เคเตอร์ (Universal Transvers Mercator) เป็นระบบสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่มีความยาวด้านละ ๑๐๐ กม. การอ้างอิงตำแหน่งของแต่ละตาราง ใช้ตัวหนังสือ ๒ ตัว เป็นเครื่องดูแล

จากการที่พวกเราทราบค่าเส้นกริด พวกเราบางทีอาจระบุ หรือหาตำแหน่งที่ไหนๆบนแผนที่ได้ แนวทางที่ใช้เป็น การนับระยะไปทางทิศตะวันออก แล้วก็ด้านเหนือของตำแหน่งที่นั้น ยกตัวอย่างเช่น บ้านหนองคู 

อยู่ทางทิศตะวันออกของเส้นกริด ๑๖ เป็นระยะ ๘/๑๐ แล้วก็อยู่ทางด้านเหนือของเส้นกริด ๒๔ เป็น ระยะ ๑/๑๐ ด้วยเหตุดังกล่าวพวกเราจะจับตัวได้เลขอ้างอิงของจุดนั้นเป็น ๑๖๘/๒๔๑ ซึ่งนิยมเขียนเป็น ๑๖๘๒๔๑ ๓ ตัวแรกพวกเราเรียกว่า ระบุนับทิศตะวันออก (easting) รวมทั้ง ๓ ตัวข้างหลังเรียกว่า ระบุนับเหนือ (northing)

การสามเหลี่ยม

หากว่านักตรวจมีวัสดุด้านวิทยาศาสตร์ช่วยสำหรับเพื่อการทำแผนที่รวมทั้งตาม แม้กระนั้นก็ยังจะต้องอาศัยการประมาณ ด้วยแนวทางเดียวกับที่นักแผนที่อดีตสมัยได้เคยทำมาแล้ว ซึ่งเป็นแนวทางที่ง่ายที่สุด แม้กระนั้นก็เป็นแนวทางที่ถูกที่สุด เรียกกันว่า การสามเหลี่ยม

ในขั้นแรกให้ทำเครื่องหมายเส้นฐานที่มีความยาวเหมาะเจาะ วัดความยาวของเส้นฐานนี้ให้ถูกที่สุด เลือกจุดขึ้นจุดหนึ่ง เพื่อใช้เป็นเลิศของสามเหลี่ยม วัดมุมจากลายทั้งคู่ของเส้นฐาน เมื่อพวกเราทราบค่ามุม และก็เส้นฐาน พวกเราก็สามารถคำนวณพื้นที่สามเหลี่ยมได้ พวกเราจำเป็นต้องดำเนินแนวทางการนี้ถัดไปเรื่อยเป็นเครือข่ายสามเหลี่ยมจนกระทั่งครอบคลุมพื้นที่ทั้งยังผืน การประเมินมุมใช้กล้องสำรวจ (theodolite) วัสดุนี้มีกล้องโทรทรรศน์ จัดตั้งบนขาสามขา เพื่ออยู่ในระดับตา มีกล้องจุลทรรศน์ที่มีไมโครมิเตอร์ติดอยู่ด้วย read more : assetdata.land